Khi cuộc sống càng ngày phát triển, đồ ăn, thức uống ngày càng đa dạng hơn, tỷ lệ dậy thì sớm ở trẻ em tăng theo. Một trong những nguyên nhân chính của tình trạng này là do chế độ ăn thường ngày của trẻ. Vậy những loại thực phẩm nào khiến trẻ dậy thì sớm? Dưới đây là 6 món ăn khiến trẻ dậy thì sớm mà phụ huynh cần biết.
Dậy thì sớm ở trẻ là gì?
Trước khi tìm hiểu 6 món ăn khiến trẻ dậy thì sớm thì bố mẹ cần hiểu dậy thì sớm ở trẻ là gì? Dậy thì sớm ở trẻ là tình trạng trẻ phát triển tâm lý, thể chất và các khía cạnh sinh dục khác sớm hơn bình thường. Thông thường trẻ sẽ bước vào giai đoạn dậy thì vào khoảng 8 – 13 tuổi. Tuy nhiên đối với trẻ dậy thì sớm, quá trình này sẽ diễn ra sớm hơn.
Cách nhận biết trẻ dậy thì sớm
Trẻ dậy thì sớm đều có các dấu hiệu chung như mọc lông mu, lông nách; xuất hiện mùi cơ thể, chiều cao và cân nặng tăng nhanh, tâm sinh lý thay đổi. Bên cạnh đó, bố mẹ có thể nhận biết trẻ dậy thì sớm qua đặc điểm của từng giới. Cụ thể:
- Đối với bé gái: Dấu hiệu dậy thì sớm ở bé gái thường gặp nhất chính là tuyến vú phát triển, cơ quan sinh dục ngoài có sự thay đổi hình dáng và bắt đầu có kinh nguyệt.
- Đối với bé trai: Các dấu hiệu nhận biết dậy thì sớm đặc trưng ở bé trai như tăng thể tích tinh hoàn, tăng kích thước dương vật, có lông mu, lông nách, mọc mụn trứng cá và có giọng trầm hơn.
Tác hại của dậy thì sớm?
Trẻ dậy thì sớm sẽ gặp nhiều rủi ro về phát triển thể chất và tinh thần. Cụ thể:
- Ảnh hưởng đến chiều cao: Trẻ dậy thì sớm tuy tăng chiều cao sớm nhưng cũng ngừng phát triển sớm hơn bình thường. Đến tuổi trưởng thành, trẻ khó đạt được chiều cao tiêu chuẩn của người trưởng thành và thấp hơn các bạn đồng trang lứa rất nhiều.
- Ảnh hưởng đến tâm lý trẻ: Trẻ dậy thì sớm dễ bị khủng hoảng cảm xúc và tâm lý khi thấy lo lắng, tự ti về sự phát triển lạ lùng của cơ thể so với các bạn cùng tuổi.
- Dễ bị lạm dụng tình dục: Một tác hại nghiêm trọng đó là tình trạng quan hệ tình dục sớm dẫn đến có thai ngoài ý muốn. Trẻ dậy thì sớm thường dễ tò mò, bắt chước làm “chuyện người lớn”, chưa biết tự bảo vệ nên dễ lạm dụng tình dục.
Chế độ ăn ảnh hưởng như nào đến độ tuổi dậy thì?
Đã có rất nhiều nghiên cứu cho thấy mối liên quan mật thiết giữa chế độ ăn uống và thời gian dậy thì ở trẻ em. Những trẻ có chế độ ăn giàu đạm thực vật sẽ dậy thì muộn hơn so với những trẻ ăn nhiều đạm động vật.
Vì thế, trẻ béo phì thường sớm phát triển lông mu, lông nách và các đặc điểm sinh dục khác của tuổi dậy thì. Trẻ béo phì cũng có xương phát triển sớm hơn và khi lớn lên thường có chiều cao thấp hơn so với dự tính.
Tuy nhiên, chế độ ăn của trẻ hoàn toàn có thể kiểm soát được. Bố mẹ chỉ cần hạn chế các món ăn khiến trẻ dậy thì sớm là quá trình phát triển của trẻ sẽ hoàn toàn không bị ảnh hưởng. Nếu bố mẹ chưa biết đó là món ăn nào thì hãy lưu lại ngay 6 món ăn khiến trẻ dậy thì sớm ngay dưới đây.
6 món ăn khiến trẻ dậy thì sớm cần hạn chế sử dụng
Đồ hộp, đồ chiên xào
Đầu tiên trong 6 món ăn khiến trẻ dậy thì sớm chính là độ hộp, đồ chiên xào. Những loại thực phẩm này bao gồm nem chua rán, thịt hộp, pate đóng hộp,… thường chứa nhiều chất bảo quản, tạo màu, tạo mùi,… Các chất này được ví như hormone giới tính làm trẻ dậy thì sớm.
Các loại đồ ăn này còn làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì ở trẻ, đồng thời sinh ra các chất ảnh hưởng xấu đến sức khỏe trong quá trình chế biến, bảo quản.
Thức ăn nhanh
Các loại thức ăn nhanh như trà sữa, nước ngọt có ga, khoai tây chiên, gà rán,… là “thủ phạm” không thể không nhắc tới trong danh sách 6 món ăn khiến trẻ dậy thì sớm. Các loại thực phẩm này được các trẻ rất yêu thích. Tuy nhiên chúng thường không cân đối với hàm lượng dinh dưỡng, giàu chất béo mà lại ít chất xơ, vitamin và khoáng chất, không tốt cho sức khỏe.
Bên cạnh đó, việc tiêu thụ nhiều thức ăn nhanh cũng làm tăng nguy cơ béo phì ở trẻ. Từ đó có thể làm biến đổi hormone và kích hoạt quá trình dậy thì ở trẻ diễn ra nhanh hơn.
Thịt chế biến sẵn
“Thủ phạm” tiếp theo trong danh sách 6 món ăn khiến trẻ dậy thì sớm chính là các loại thịt chế biến sẵn. Các loại thịt chế biến sẵn bao gồm xúc xích, lạp xưởng, thịt nguội,…. Mặc dù các sản phẩm này là nguồn cung cấp protein, chất sắt cùng các dưỡng chất cần thiết khác cho cơ thể nhưng tiêu thụ quá nhiều có thể làm tăng mức IGF-1 và thúc đẩy tăng trưởng, từ đó có thể đẩy nhanh quá trình dậy thì.
Đồ ăn vặt giá rẻ
Các loại đồ ăn vặt giá rẻ không rõ nguồn gốc được bán ở gần các trường học cũng là một trong 6 món ăn khiến trẻ dậy thì sớm. Những loại thực phẩm này thường có hàm lượng chất bảo quản, chất tạo ngọt, chất tạo màu cao, gây ảnh hưởng xấu đến hormone của trẻ và gây ra dậy thì sớm.
Thực phẩm đại bổ
Xã hội ngày càng phát triển, các loại thực phẩm bổ dưỡng như đông trùng hạ thảo, nhân sâm, long nhãn khô,.. xuất hiện ngày càng nhiều. Nhiều cha mẹ nghĩ rằng cứ bổ sung đồ bổ cho con là tốt nhưng điều này vô tình ảnh hưởng xấu đến trẻ.
Các bác sĩ nhi khoa đã chỉ ra rằng, chế độ ăn uống càng bổ sung nhiều loại thực phẩm sẽ càng làm thay đổi môi trường nội tiết bình thường của trẻ. Điều này sẽ gây mất cân bằng sự phát triển thể chất và trí não ở trẻ.
Rau quả trái mùa
Cuối cùng trong danh sách 6 món ăn khiến trẻ dậy thì sớm chính là các loại rau quả trái mùa. Những loại rau này thường chứa nhiều chất tăng trưởng, thuốc bảo vệ thực vật,….
Mà trong các chất này thường có EDC – một loại hóa chất tổng hợp gây rối loạn tiết tố, có khả năng ức chế hoặc thay đổi hoạt động của hormone tự nhiên. Chính vì vậy, rau quả trái mùa cũng có khả năng cao là một trong những thủ phạm gây ra dậy thì sớm ở trẻ.
Cha mẹ cần làm gì để ngăn ngừa dậy thì sớm ở trẻ?
Để ngăn ngừa nguy cơ dậy thì sớm ở trẻ, bên cạnh việc hạn chế 6 món ăn khiến trẻ dậy thì sớm mà anuongkhoemanh.com chia sẻ ở trên thì các bậc phụ huynh cần lưu ý thêm một số điểm sau:
- Chỉ sử dụng các loại thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo vệ sinh toàn thực phẩm.
- Chủ động tìm hiểu những kiến thức dinh dưỡng và phương pháp nuôi dạy trẻ khoa học, phù hợp với hoàn cảnh.
- Xây dựng chế độ ăn cho trẻ cân đối dinh dưỡng và năng lượng, phù hợp với lứa tuổi, đặc biệt phải tăng cường trái cây, rau củ.
- Khuyến khích trẻ ăn ngũ cốc yến mạch thay vì ăn nhiều cơm và các thực phẩm giàu tinh bột khác bởi trong ngũ cốc chứa nhiều chất xơ, ít calo, phù hợp với sự phát triển của trẻ.
- Không cho trẻ sử dụng các loại trái cây và rau có hình dạng và màu sắc kỳ lạ, chú ý đến các loại rau củ quả trái vụ và loại bỏ chúng khỏi bữa ăn của gia đình.
- Khuyến khích trẻ chơi các môn thể thao như bơi lội, bóng đá,.. ít nhất 30 mỗi ngày.
Kết luận
Trên đây là những món ăn khiến trẻ dậy thì sớm mà ba mẹ cần lưu ý trong khẩu phần ăn của trẻ. Mong rằng với danh sách 6 món ăn khiến trẻ dậy thì sớm trên đây sẽ giúp các bậc cha mẹ có thêm kiến thức trong việc phòng ngừa dậy thì sớm cho con cũng như hiểu rõ hơn về quá trình phát triển của trẻ, từ đó xây dựng một chế độ ăn uống phù hợp cho bé yêu.
>> Xem thêm:
7+ loại thực phẩm bổ sung canxi cho tuổi dậy thì bạn nên biết
Trẻ táo bón ăn rau gì để nhuận tràng, cải thiện hệ tiêu hóa?
[…] [Cảnh báo] 6 món ăn khiến trẻ dậy thì sớm cha mẹ cần lưu ý […]